4 troxoi website home 4 troxoi forum

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΣΗΣ, ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ 4ΤΡΟΧΟΙ

Η Ιστορία της Φόρμουλα 1, Mέρος IA (Tελευταίο)

  • O Προστ προσπαθεί πολύ να φέρει την άνοιξη για την Φεράρι. Την πρώτη χρονιά, ο Γάλλος κερδίζει, διεκδικεί τίτλο και όλοι στην ομάδα είναι μαζί του. Το ’91, αφού οι Ιταλοί δεν του δίνουν το κάτι παραπάνω που θα τον βοηθούσε να διακριθεί, γίνεται αντιπαθής. Στο τέλος της περιόδου τον διώχνουν, όταν και ο ίδιος πλέον δεν κρύβει την απογοήτευσή του. Ο Προστ πάντως δεν είναι για τη Σκουντερία ο «νέος Λάουντα».

  • Ο Μίκαελ Σουμάχερ, καλύτερος οδηγός στον κόσμο, μετά το θάνατο του Σένα, είναι δίκαια ο νικητής του πρωταθλήματος εκείνης της φοβερής χρονιάς. Ο Γερμανός θα επαναλάβει το θρίαμβό του και την επόμενη περίοδο, που σφραγίστηκε με την κατάκτηση του τίτλου των κατασκευαστών από τις Μπενετόν.

1989-95: ΑΠΟ TON ΣΕΝΑ ΣΤΟΝ ΣΟΥΜΑΧΕΡ

Ο κινητήρας της Χόντα έχει μέλλον, σε αντίθεση με την Πόρσε που αποσύρεται στα τέλη του
'87. Παρά τους περιορισμούς, ο Ιαπωνικός V6 είναι ασυναγώνιστος. Οι Oυίλιαμς κατακτούν,
χάρη στη δύναμη και την αξιοπιστία τους, δύο πρωταθλήματα, το '86 και το '87. Oι Μακλάρεν
τη χρονιά-επίλογο των τούρμπο εκτοξεύουν την απόδοσή τους, με τελικό απολογισμό τις 15
νίκες. Πρόσωπα της τριετίας Προστ, Πικέ, Σένα, αναδεικνύονται ως κορυφαίοι στις πίστες.
Όλοι τους έχουν να αντιμετωπίσουν τον Μάνσελ, που αναζητά με τη σειρά του έναν τίτλο. Για
το '89, θα αγωνισθεί με τις Φεράρι, στις οποίες επιστρέφουν οι V12 κινητήρες. Όσο για τον
Σένα, που με οκτώ νίκες σε μια περίοδο, αφαιρεί το ρεκόρ από τον Κλαρκ, η Μακλάρεν θα
εμπιστευθεί ξανά τους Ιάπωνες, έχοντας την αποκλειστικότητα του νέου V10.

ΟΙ ΤΕΧΝΙΚΟΙ της Ρενό, το 1989, μετά από κόπους τριών χρόνων, έκαναν πράξη την ιδέα ενός
V10 κινητήρα. Κίνητρό τους, το πιο μικρό βάρος και μήκος της κατασκευής. Σκοπός η βοήθεια
στην επιβράδυνση και τις επιταχύνσεις, που θα έχει ως αποτέλεσμα ηπιότερες τριβές και
οικονομία. Θα εξασφαλισθεί έτσι πλεονέκτημα έναντι των V12. Η υπεροχή έναντι των V8
έρχεται από τη μεγαλύτερη ισχύ, την καλύτερη απόδοση και τη μικρότερη επιφάνεια. Η
Γιαμάχα και η Λαμποργκίνι βρίσκονται πλέον ανάμεσα στους κατασκευαστές κινητήρων.
Ο Μπουτσέν μετακινείται στις Oυίλιαμς, όπου εγκαταλείπουν τον Τζαντ V8 για τον Ρενό V10.
Από τα μονοθέσια της Φεράρι λείπει τώρα το ποδοστήριο του συμπλέκτη: Tο κιβώτιο είναι
πλέον ημιαυτόματο και οι αλλαγές γίνονται από δύο διακόπτες στο τιμόνι.
Το πρωτάθλημα αρχίζει στο Ρίο, όπου ο Μάνσελ κερδίζει τον πρώτο αγώνα του με την
Σκουντερία. Μεγάλο κίνδυνο διατρέχει η ζωή του Μπέργκερ στη στροφή «Ταμπουρέλο» της
Ίμολα, όταν η Φεράρι του φεύγει από την πορεία της με 280 χλμ./ώρα και χτυπάει στον
τοίχο. Αιτία, λένε πως είναι η ανάρτηση, αλλά ευτυχώς το ρύγχος του αυτοκινήτου αντέχει
την πρόσκρουση. Ο Σένα κερδίζει τον αγώνα, επικεφαλής του Προστ. Ο Γάλλος, που χάνει
χρόνο εξαιτίας της Λιζιέ του Αρνού, ακολουθεί τον Βραζιλιάνο και στο Μονακό. Η κυριαρχία
του Σένα συνεχίζεται στο «Ερμάνος Ροντρίγκεζ» και τίποτα δεν δείχνει ικανό να τον
ανακόψει. Στο Φοίνιξ της Αριζόνα, ο ?ιρτον κερδίζει για 34η φορά τις δοκιμές, αφαιρώντας
ακόμη ένα ρεκόρ από τον Κλαρκ. Στον αγώνα, όμως, τα ηλεκτρονικά τον απογοητεύουν και ο
Προστ βρίσκει την ευκαιρία να νικήσει. Προβλήματα σταματούν τον Γάλλο στη βροχή του
Καναδά, όπου ο Σένα λίγο πριν το τέλος αποσύρεται με πρόβλημα στον V10. Οι Oυίλιαμς
«FW-12C» βλέπουν το δρόμο εμπρός τους ελεύθερο και για τους Ρενό V10 φθάνει η ώρα των
πρώτων πανηγυρισμών.

Θεαματικό, αλλά ευτυχώς χωρίς συνέπειες, είναι το ατύχημα της Μαρτς του Γκιουζελμίν στην
εκκίνηση του Γαλλικού GP. Στην Τάιρελ, ο νεαρός Αλεζί δικαιώνει όσους πιστεύουν στις
δυνατότητές του με την τέταρτη θέση στον τερματισμό. Ο ?ιρτον Σένα εγκαταλείπει για τρίτη
φορά και η νίκη μεταναστεύει στην Γαλλία, προς όφελος του Προστ. Το νέο κιβώτιο ταχυτήτων
είναι ο λόγος που ο Βραζιλιάνος χάνει τον έλεγχο της Μακλάρεν στο Σίλβερστοουν. Η
ευκαιρία που δίνεται στον Πρόστ να θριαμβεύσει και πάλι τον φέρνει 20 βαθμούς εμπρός από
τον αντίπαλό του.
Πέντε λεπτά πριν την πτώση της σημαίας στο Χοκενχάιμ, ο Προστ χάνει το γρανάζι της έκτης
ταχύτητας από το κιβώτιο της Μακλάρεν, μένει δεύτερος και αφήνει τη νίκη στον Σένα. Στην
Ουγγαρία, για πρώτη φορά μετά από καιρό, οι Μακλάρεν χάνουν καθαρά έναν αγώνα, όταν ο
Μάνσελ με την Φεράρι προσπερνά και τους δύο πρωταγωνιστές της χρονιάς. Η τάξη
αποκαθίσταται στο Σπα και οι «ΜΡ4/5» επιστρέφουν στην κορυφή. Ο Σένα δείχνει ξανά τις
αρετές του στο βρεγμένο οδόστρωμα, οδηγώντας με την άνεση που κάποτε χαρακτήριζε τον Pόνι
Πέτερσον. Ο Προστ κάνει ό,τι μπορεί και το γεγονός ότι μένει πάλι δεύτερος τον ενοχλεί
ιδιαίτερα. Οι σχέσεις του με τον Σένα έχουν φθάσει σε οριακό σημείο και ο Γάλλος
αποκαλύπτει ότι την επόμενη αγωνιστική περίοδο δεν θα είναι στις Μακλάρεν. Στην Μόντσα,
οι Ιταλοί τον υποδέχονται με ενθουσιασμό, έχοντας πληροφορηθεί πως το '90 θα οδηγήσει για
την Φεράρι. Οκτώ γύρους πριν τον τερματισμό τον περιμένει ένα δώρο: O Bραζιλιάνος βλέπει
την πίεση λαδιού του να πέφτει στο μηδέν και ο Προστ δεν χρειάζεται να προσπεράσει για να
κερδίσει τον αγώνα.
Στην πρώτη στροφή της πίστας του Εστορίλ φθάνουν μαζί η Μακλάρεν του Σένα και η Φεράρι
του Μάνσελ. Ο Βρετανός είναι στην εσωτερική, όταν ο Βραζιλιάνος κινούμενος προς τα δεξιά
του κόβει την πορεία. Kαι οι δύο βρίσκονται έξω από το δρόμο. Ο Σένα εγκαταλείπει από
σπασμένο ψαλίδι. Για τον Mάνσελ το τέλος έρχεται ανορθόδοξα λίγο αργότερα, με τη μαύρη
σημαία: Παράβαση για κίνηση προς τα πίσω στα πιτς, κατά τη διάρκεια της αλλαγής
ελαστικών. Το συμβάν έχει προηγηθεί της εμπλοκής με τον Σένα, όμως ο Μάνσελ αγνοεί το
σήμα να σταματήσει. Τα δυσάρεστα γεγονότα σκιάζουν την επικράτηση του Μπέργκερ με την
άλλη Φεράρι. Στον Mάνσελ επιβάλεται ποινή αποκλεισμού από την Ισπανία, όπου η νίκη για
τον Σένα είναι εύκολη υπόθεση.

Με την ψυχολογία των «δύο ξένων στην ίδια πόλη» αγωνίζονται οι Σένα και Προστ στην
Σουζούκα. Ο Βραζιλιάνος θέλει μόνο νίκη για να ελπίζει σε τίτλο, αλλά ακολουθεί τον Γάλλο
από τη δεύτερη θέση. Οι ρυθμίσεις του τον ευνοούν στις στροφές και τις επιβραδύνσεις, ενώ
το αυτοκίνητο του Αλέν υπερέχει στις ευθείες. Στον 46ο γύρο, ο Σένα επιχειρεί ένα
παρακινδυνευμένο προσπέρασμα στην «First Curve». Βρίσκεται στην εσωτερική, όταν ο Γάλλος
αποφασισμένος να μην υποχωρήσει, στρίβει δεξιά προς την είσοδο της στροφής. Tα μονοθέσια
έρχονται σε επαφή και καταλήγουν στην άμμο έξω από το δρόμο. Τα όσα ακολουθούν βυθίζουν
στην άμμο και το κύρος της F1: Ο Προστ εγκαταλείπει και ο Σένα, αφού δέχεται βοήθεια από
τους κριτές, συνεχίζει την προσπάθεια μετά από επίσκεψη στα πιτς για να αλλάξει την
αεροτομή του. Όταν πέφτει η σημαία, ο Bραζιλιάνος έχει νικήσει, αλλά η απονομή
καθυστερεί. Σε λίγο όλα έχουν «τακτοποιηθεί»: O Σένα μηδενίζεται, ο Προστ είναι
πρωταθλητής για τρίτη φορά και η πρώτη θέση πηγαίνει στη Μπενετόν του Νανίνι. Με αυτόν
τον τρόπο, ο κινητήρας Κόσγουερθ ξαναγυρίζει στις νίκες έπειτα από έξι χρόνια. Οι οδηγοί
κοιτούν την πλημμυρισμένη πίστα στην Αδελαΐδα και κάνουν ενέργειες για ματαίωση του
αγώνα. Μόνον ένας μένει στο αυτοκίνητό του, λέγοντας «δεν βγαίνω για να μην βρέξω τα
παπούτσια μου και γλιστρούν τα πεντάλ». Eίναι ο ?ιρτον Σένα. Ο Βραζιλιάνος βυθίζει το
πόδι του στο γκάζι και εξαφανίζεται, ενώ ο Προστ αποσύρεται χωρίς να διακινδυνεύσει. Δεν
είναι όμως εκείνος ο νικητής, αφού λόγω έλλειψης ορατότητας πέφτει πάνω στην Μπράμπαμ του
Μπραντλ. Τη σημαία βλέπει πρώτος ο Tιερί Μπουτσέν, που οδηγεί εξαιρετικά στη βροχή, μια
Oυίλιαμς.
Για τα γεγονότα στις πίστες φέρει την ευθύνη η διοίκηση του Σπορ, με την ανοχή της στα
παραπτώματα οδηγών και ομάδων. Οι Μάνσελ, Προστ, Σένα, φέρονται αρκετές φορές
αντικανονικά, ξέροντας πως η FISA δεν θα επιβάλει κυρώσεις, αφού μέλημά της είναι να
εισπράττει και το κάνει χάρη σε αυτούς. Στο Εστορίλ, όπου ο εκτός αγώνα Μάνσελ
καταστρέφει την προσπάθεια του Σένα και ουσιαστικά του στερεί τον τίτλο, φαίνεται πόσο τα
πράγματα έχουν περιπλακεί για τη συνέχεια του πρωταθλήματος. Οι διοικούντες δεν είναι όσο
πρέπει σεβαστοί και με όποιον να τα βάλουν, όταν αναγκασθούν να φθάσουν στις κυρώσεις, θα
τον αδικήσουν. Στη δυσάρεστη θέση βρίσκεται ο Σένα, κατά τεκμήριο ο καλύτερος οδηγός στον
κόσμο. Τον τιμωρούν, λοιπόν, με εξάμηνο αποκλεισμό (με αναστολή, φυσικά, αφού τον
χρειάζονται για την επόμενη χρονιά) και τον κατηγορούν για... υπερβολική ταχύτητα κατά τη
διάρκεια του αγώνα!

ΛΕΖΑΝΤA:1. Κανείς ίσως δεν θα μπορέσει να περιγράψει τα συναισθήματα των Σένα και Προστ,
τη στιγμή που παγιδευμένοι στην άμμο της Σουζούκα κοιτούν ο ένας τον άλλον.


OI KINHTHPEΣ V10 δείχνουν από την αρχή τις δυνατότητές τους και από εδώ και πέρα γίνονται
καθεστώς στα Γκραν Πρι. Ο Πικέ, μετά από μια απογοητευτική χρονιά με την Λότους,
αποφασίζει για το 1990 να επενδύσει στην Μπενετόν. Τις Μακλάρεν «ΜΡ4/5Β» οδηγεί, μαζί με
τον Σένα, ο Μπέργκερ και στη Φεράρι, ο Προστ προσπαθεί να φέρει την άνοιξη με τις «641».
Είναι η πρώτη φορά από το 1956 που η Σκουντερία παρατάσσεται με έναν πρωταθλητή
προερχόμενο από άλλη ομάδα. Τότε ήταν ο Φάντζιο, που είχε έρθει, έχοντας κατακτήσει τον
τίτλο με τις Μερτσέντες.

Στο Φοίνιξ, οι Αμερικανοί παρακολουθούν τον Αλεζί να προσπερνά δυο τρεις φορές τον Σένα,
πριν επιτρέψει στον Βραζιλιάνο να κερδίσει. Ο ?ιρτον χάνει τη νίκη στο Ιντερλάγκος,
ωριμότερος όμως πλέον επιλέγει στη συνέχεια έναν ήσυχο αγώνα στην τρίτη θέση. Μέσα στην
πατρίδα του, είναι τώρα η Φεράρι του Προστ που θριαμβεύει. Η άνοδος των Γουίλιαμς είναι
φανερή στην Ίμολα και ο βετεράνος Πατρέζε βλέπει πρώτος την καρό σημαία. Στο Μονακό, ο
Βραζιλιάνος είναι άπιαστος και τερματίζει πρώτος, έχοντας ξανά πίσω του τον Αλεζί. Στον
Καναδά βρέχει και ο Σένα δεν χάνει την ευκαιρία να επικρατήσει και πάλι, ακολουθούμενος
από την Μπενετόν του Πικέ. Ο Προστ κατορθώνει να ανατρέψει την κατάσταση και να νικήσει
σε τρεις αναμετρήσεις. Λανθασμένες ρυθμίσεις στο Μεξικό αφήνουν τον Σένα χωρίς κέρδη, ενώ
στο Πολ Ρικάρ και στο Σίλβερστοουν είναι τρίτος στην απονομή. Ο Γάλλος τώρα προηγείται
κατά δύο βαθμούς του Bραζιλιάνου και το πρωτάθλημα ξαναρχίζει. Στην Φεράρι διαθέτουν νέο
V12 κινητήρα, που είναι ελαφρύτερος από αυτόν της Χόντα. Παράλληλα, το σασί της Μακλάρεν
δείχνει πως δεν έχει την ανωτερότητα των προηγούμενων χρόνων. Ο Σένα στο Χοκενχάιμ
δυσκολεύεται πολύ να προσπεράσει την Μπενετόν του Νανίνι και να ανέβει στο ψηλότερο σκαλί
του βάθρου. Μόλις τέταρτος ο Προστ εναποθέτει τις ελπίδες του στην Ουγγαρία. Όμως,
αντιμετωπίζοντας προβλήματα με τη μετάδοση εγκαταλείπει νωρίς, ενώ ο Σένα με τη Μακλάρεν
να υποστρέφει δεν μπορεί να βρεί τρόπο να κερδίσει την Oυίλιαμς του Μπουτσέν. Ο Βέλγος,
οδηγώντας με καρδιά, πιστοποιεί την άνοδο της ομάδας και τον καλό δρόμο του κινητήρα της
Ρενό.

Στο Σπα, ο Μάνσελ αποχωρεί απογοητευμένος από τν συμπεριφορά του σασί της Φεράρι. Ο Προστ
βρίσκει το δρόμο για τη δεύτερη θέση, ενώ ο Σένα μακριά από όλους κερδίζει για τρίτη φορά
το Βελγικό αγώνα. Οι δύο πιλότοι συμφιλιώνονται στην Μόντσα, όπου ακούγονται οι πρώτες
φήμες για μελλοντική συνεργασία Μακλάρεν-Μερτσέντες. Με μαλακά ελαστικά, ο Σένα τίθεται
από την αρχή επικεφαλής. Ο Γάλλος προσπαθεί, αλλά στον τερματισμό φθάνει πάλι δεύτερος.
Αντεπίθεση των «641» στο Εστορίλ και στην Χερέθ, δίνει ξανά πιθανότητες στον Προστ για
τον τίτλο. Λάθος του Μάνσελ στην εκκίνηση της Πορτογαλίας και η απώλεια από νωρίς της
έκτης ταχύτητας, υποχρεώνουν τον Προστ να κινηθεί πίσω από τον Σένα και να αφήσει τη νίκη
για τον Βρετανό. Στην Ισπανία, ο Σένα προηγείται, αλλά τίθεται εκτός μάχης από τρύπιο
ψυγείο.
Η συνέχεια ανήκει στον Προστ που, μαθηματικά, μπορεί να ελπίζει. Μάταια προσπαθεί η
Μακλάρεν να πείσει τους οργανωτές του Ιαπωνικού GP, ώστε να αλλάξει πλευρά στην εκκίνηση
το αυτοκίνητο που έχει τον πρώτο χρόνο. Ο Σένα είναι υποχρεωμένος να ξεκινήσει από δεξιά,
έχοντας δίπλα του τον Προστ. Έτσι, τα πάντα θα κριθούν στην «First Curve», όπου
επαναλαμβάνεται το σκηνικό της προηγούμενης χρονιάς. Όμως, ο Γάλλος είναι τώρα ο χαμένος
του πρωταθλήματος, που σύρεται και πάλι στην άμμο της Σουζούκα, όπου σταματούν τα
μονοθέσια μετά την επαφή τους. Ο Σένα γιορτάζει τον τίτλο για δεύτερη φορά και ο Πικέ την
πρώτη νίκη του, ύστερα από τρία χρόνια. Ο «κ. καθηγητής», που πριν λίγους μήνες
προσπάθησε να ματαιώσει τη συμμετοχή του Βραζιλιάνου στα Γκραν Πρι, θυμώνει πολύ και
ζητάει την «κεφαλή του επί πίνακι». Όμως, το κλίμα έχει αντιστραφεί και πολλοί είναι
εκείνοι που θυμούνται ότι ο Προστ έχει τις περισσότερες ευθύνες για την περυσινή εμπλοκή.
Ο Νέλσον Πικέ βλέπει την πρώτη θέση και στην Αυστραλία, όπου η διοργάνωση φθάνει στο
τέλος της.

Ο Χόντα V10 κατορθώνει, στο σώμα των Μακλάρεν, να επικρατήσει και πάλι. Όμως, η πρόοδος
της Φεράρι έχει εκμηδενίσει την απόσταση των Ιαπώνων από τους υπόλοιπους του
ανταγωνισμού. Oι Ασιάτες έχουν σχεδιάσει την απάντησή τους για την επόμενη περίοδο: V12,
για μεγαλύτερη ισχύ. Ο Μάνσελ, αδικημένος από το γεγονός ότι οι Ιταλοί δίνουν καλύτερο
εξοπλισμό στον Προστ, επιστρέφει στην Oυίλιαμς. Ο Φρανκ απολύει τον ικανότατο Μπουτσέν,
δείχνοντας με τον τρόπο αυτό τη φιλοσοφία του, που θέλει τους οδηγούς «εξάρτημα» των
αυτοκινήτων του. Η έξελιξη της νέας προ-αποφασισμένης εμπλοκής στην Σουζούκα δεν
δικαιώνει τον Προστ που, όπως και πέρυσι, έχει το χώρο να ελιχθεί για να την αποφύγει.
Φυσιολογική κρίνεται η μεταπήδηση του Αλεζί στην Φεράρι, μετά τις θαυμάσιες εμφανίσεις με
την Τάιρελ.

ΛΕΖΑΝΤΕΣ: 2. O Προστ προσπαθεί πολύ να φέρει την άνοιξη για την Φεράρι. Την πρώτη χρονιά,
ο Γάλλος κερδίζει, διεκδικεί τίτλο και όλοι στην ομάδα είναι μαζί του. Το ?91, αφού οι
Ιταλοί δεν του δίνουν το κάτι παραπάνω που θα τον βοηθούσε να διακριθεί, γίνεται
αντιπαθής. Στο τέλος της περιόδου τον διώχνουν, όταν και ο ίδιος πλέον δεν κρύβει την
απογοήτευσή του. Ο Προστ πάντως δεν είναι για τη Σκουντερία ο «νέος Λάουντα».


ΑΛΛΑΓΗ στη βαθμολογία το 1991 -η πρώτη ύστερα από τριάντα χρόνια- καθώς στο νικητή
αποδίδεται ένας επιπλέον βαθμός. Η Μπενετόν «Β191» του Μπάρναντ προκαλεί αίσθηση με το
«ανασηκωμένο» ρύγχος της, ιδέα που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στις Τάιρελ. Δεύτερος
οδηγός της ομάδας, από το Ιταλικό Γκραν Πρι, αναλαμβάνει ο Σουμάχερ και με τις Λότους
κάνει την εμφάνισή του ο Χάκινεν. Ο Έντι Τζόρνταν προμηθεύεται τους Κόσγουερθ και ξεκινά
τη σταδιοδρομία του ως ιδιοκτήτης ομάδας. Στον ανταγωνισμό των κινητήρων επανέρχεται η
Πόρσε που δίνει τους νέους V12 στην ?ροους. Μέσα σε αυτές τις αλλαγές, οι Χέντ και Νιούι
ετοιμάζουν για τον Oυίλιαμς την «FW14». Για τον Φρανκ, που ποτέ δεν εγκατέλειψε την
εξέλιξη των ενεργητικών αναρτήσεων, η χρήση των ηλεκτρονικών συστημάτων είναι πλέον «εκ
των ουκ άνευ». Ποια απάντηση θα δώσει άραγε ο Σένα στις πίστες;

Ο Βραζιλιάνος κερδίζει στο Φοίνιξ, όπου ο Μάνσελ προδίδεται από το ηλεκτρονικό σύστημα
ελέγχου του κιβωτίου ταχυτήτων του. Βλάβη της μετάδοσης σταματάει τον Mάνσελ και στο
Ιντερλάγκος, όταν, μόνον εκείνος μπορεί να γίνει απειλητικός για τον ?ιρτον. Ο
πρωταθλητής θριαμβεύει για πρώτη φορά στον αγώνα της πατρίδας του. Από την προθέρμανση
εκτός μάχης, ο Προστ στην Ίμολα αυξάνει την απογοήτευση των ανθρώπων της Σκουντερία που
βλέπουν και τον Αλεζί να εγκαταλείπει. Οι Μακλάρεν επικρατούν και πάλι. Τέταρτη
συνεχόμενη νίκη περιμένει τον Βραζιλιάνο στο Μονακό, ενώ στην Πόρσε ανήμποροι
παρακολουθούν την «ανυπόληπτη» πορεία του κινητήρα τους στις πίστες. Στο Καναδικό Γκραν
Πρι, οι Oυίλιαμς παρατάσσονται στην πρώτη σειρά. Ο Μάνσελ προηγείται και φαίνεται ότι θα
κερδίσει, όμως χίλια μέτρα πριν το τέλος, ο κινητήρας τού στερεί τη νίκη. Τον ακολουθεί ο
Πικέ με την Μπενετόν, που παίρνει την τελευταία νίκη του. Οι θεατές στο «Ερμάνος
Ροντρίγκεζ» βλέπουν τη μάχη των οδηγών της Oυίλιαμς για την πρώτη θέση. Ο Πατρέζε
προηγείται και ό,τι και αν κάνει ο Νάιτζελ είναι αδύνατον να του επιβληθεί. Τρίτος
τερματίζει ο Σένα, που στις δοκιμές έχει μια άσχημη έξοδο χωρίς ευτυχώς να τραυματισθεί.
Ο Γαλλικός αγώνας γίνεται για πρώτη φορά στο Μάνι Κούρ και ο Προστ προσπαθεί για το
καλύτερο με την «643». Βρίσκεται για αρκετή ώρα μπροστά από τον Μάνσελ, όμως στο τέλος
παραχωρεί την κορυφή στο αυτοκίνητο του Βρετανού. Ο Mάνσελ κερδίζει και το σιρκουί του
Σίλβερστοουν μπροστά στους συμπατριώτες του, έχοντας κάνει και τον καλύτερο χρόνο στα
χρονομετρημένα δοκιμαστικά. Οι Φεράρι αντιστέκονται και πάλι, ενώ οι Μακλάρεν
αντιμετωπίζουν προβλήματα με το σασί.

Τα νέα αεροδυναμικά βοηθήματα δεν φέρνουν την άνοιξη για τον Ρον Ντένις στο Χοκενχάιμ. Οι
Oυίλιαμς επικρατούν ξανά και ο Μάνσελ πλησιάζει τον Σένα στους οκτώ βαθμούς. H συνέχεια
αναμένεται με ενδιαφέρον. Η επιμονή στο χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων εγκαταλείπεται απο
τις Μακλάρεν και το αυτοκίνητο στην Ουγγαρία ενθουσιάζει τον Σένα. Στην αργή πίστα, ο
Βραζιλιάνος ξαναγυρίζει στην πρώτη θέση, καθώς οι Oυίλιαμς με απώλειες ελκτικής πρόσφυσης
και εξασθενημένα φρένα τερματίζουν πίσω απο τον Σένα. Στο Σπα, ο Προστ αντιστέκεται και
με καλό χρόνο στις δοκιμές περιμένει την εκκίνηση πλάι στον άσο της Μακλάρεν. Ο
τελευταίος έχει την τύχη με το μέρος του, όταν -με πρόβλημα στο κιβώτιο- βλέπει τους
ανταγωνιστές του να αποσύρονται, αφήνοντας σε εκείνον την κορυφή. Ο Μάνσελ έχασε εκεί τις
περισσότερες από τις ελπίδες του, φεύγοντας από τη μάχη στον 22ο γύρο. Επιτυχημένη
κρίνεται η στρατηγική της ομάδας του Φρανκ στην Μόντσα, όταν ο Πατρέζε καταδιώκει τον
Σένα την πρώτη ώρα με σκοπό τη φθορά των ελαστικών του Βραζιλιάνου. Το σχέδιο πήγε καλά,
ο ?ιρτον περιορίζεται στη δεύτερη θέση και ο δρόμος ανοίγει για τον Νάιτζελ. Η 50η φορά
που οι Γουίλιαμς αντικρίζουν πρώτες τη σημαία, με τον Πατρέζε στο Εστορίλ, δεν
γιορτάζεται από την ομάδα. Ο τίτλος έχει χαθεί, μαζί με τον τροχό της «FW14» του
Βρετανού, που δεν στερεώνουν καλά οι μηχανικοί στη διάρκεια της αλλαγής των ελαστικών. Το
γόητρο του Μάνσελ τονώνεται στο Μοντμελό, όπου ένα προσπέρασμα στον Σένα σηκώνει όρθιους
τους θεατές και το στιγμιότυπο κάνει το γύρο του κόσμου. Τους δύο άσους αντιπαλεύει,
στους πρώτους γύρους χωρίς συναίσθημα κατωτερότητας, ο Σουμάχερ. Ο Νάιτζελ δεν
επαναλαμβάνει την επιτυχία του στην Σουζούκα, καθώς έχει έξοδο λόγω κακής απόδοσης των
φρένων του. Ο ?ιρτον είναι για τρίτη φορά πρωταθλητής και θέλοντας να ευχαριστήσει τον
Μπέργκερ για τη βοήθεια του, ανοίγει στον Αυστριακό τν δρόμο για το ψηλότερο σκαλί του
βάθρου δύο λεπτά πριν τη σημαία. Από την Αυστραλία απουσιάζει ο Προστ, που η Φεράρι
απομακρύνει με αφορμή κάποιες δηλώσεις. Μόλις 16 γύρους διαρκεί ο αγώνας, εξαιτίας της
βροχής στην περιοχή. Η πίστα είναι αδιάβατη, αλλά αυτό δεν πτοεί τον Σένα που τερματίζει
πρώτος και σφραγίζει μια συναρπαστική χρονιά.

Οδηγός με δικό του πεδίο δυνατοτήτων, ο ?ιρτον «έχει τόση εμπιστοσύνη στον εαυτό του, που
πιστεύει πως μπορεί να περπατήσει ακόμη και πάνω στο νερό», όπως χαρακτηριστικά λέει ο
Έντι Τσίβερ. Αναμφισβήτητα είναι ο κορυφαίος της εποχής του. Ο αντίπαλος του Αλέν Προστ
δεν βρίσκει στην Ιταλία το όπλο που ήθελε για να τον αντιμετωπίσει. Γιά την ερχόμενη
περίοδο, ο Γάλλος αποφασίζει την αποχή απο τα GP, υποσχέθηκε όμως πως θα επιστρέψει για
να κερδίσει ένα ακόμη πρωτάθλημα.

ΛΕΖΑΝΤΕΣ: 3. Πολλοί Μονεγάσκοι δεν μπορούν να θυμηθούν το όνομα του οδηγού που κέρδισε
τον αγώνα τους, πριν αρχίσει το σερί του Σένα. Ο Βραζιλιάνος έχει συμπεριφορά ηγέτη στη
στενή πίστα, όπως παλιά οι Φάντζιο, Μος, Στιούαρτ. Ο αξέχαστος Γκρ. Χιλ διατηρεί ακόμη το
ρεκόρ νικών στο πριγκιπάτο, όμως σύντομα επρόκειτο να το χάσει.

ΤΟ 1992, στο τιμόνι μιας Μπράμπαμ στο Σίλβερστον κάνει την παρθενική του εμφάνιση ο
Ντέιμον Χιλ, γιος του πρωταθλητή Γκρέιαμ. Σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του δεν
αποχωρίζεται τα χρώματα από το κράνος του πατέρα του. Αυτή είναι η τελευταία χρονιά που
οι φίλαθλοι βλέπουν τα Μπράμπαμ. Τρεις δεκαετίες πάθους και ταχύτητας, με πρωταγωνιστές
τον ιδρυτή Τζακ, τον Γκέρνι, τον Χιούλμ, τον Ρόιτμαν, τον Λάουντα και τον Πικέ, περνούν
στην ιστορία.

Κανείς δεν φαντάζεται ότι έως τις 17 Μαΐου θα έχουν κριθεί και οι δύο τίτλοι. Εκείνη την
ημέρα οι Γουίλιαμς των Μάνσελ, Πατρέζε τερματίζουν «1-2» στο Σαν Μαρίνο για τέταρτη φορά
σε πέντε αγώνες! Μόνο στην Ισπανία αφήνουν τη δεύτερη θέση στον Σουμάχερ. Στην Ν. Αφρική,
το Μεξικό και την Βραζιλία τα γαλάζια μονοθέσια εξαφανίστηκαν μετά την εκκίνηση, για να
συναντηθούν με τους υπόλοιπους στην απονομή. Ο Νάιτζελ έχει πετύχει το απόλυτο στη
βαθμολογία, χάρη στον εξοπλισμό του αυτοκινήτου του. Αρκεί να το οδηγεί γρήγορα για να
κερδίσει το πρωτάθλημα. Η αξιοπιστία της Μπενετόν και οι ικανότητες του Σουμάχερ φέρνουν
την ομάδα μπροστά από την Μακλάρεν στο πρωτάθλημα. Οι «ΜΡ4/7», που οδηγεί ο Σένα, έχουν
προβλήματα να επιλύσουν. Μένουν οκτώ γύροι για να τελειώσει η αναμέτρηση στο Μονακό, όταν
ο Μάνσελ βλέπει μια αρνητική ένδειξη για την ανάρτηση. Στα πιτς αλλάζει λάστιχα και
ξαναμπαίνει στον αγώνα. Ο ?ιρτον έχει περάσει πρώτος και ο Βρετανός πρέπει να τον
κερδίσει. Γρήγορα βρίσκεται στις εξατμίσεις του και έως να πέσει η σημαία κανείς δεν
μπορεί να αποσπάσει το βλέμμα του από την πίστα. Ο Νάιτζελ δοκιμάζει τα πάντα, αλλά ο
Βραζιλιάνος κλείνει με τέχνη όλους τους διαδρόμους και κρατάει την Μακλάρεν στην κορυφή
έως τη λήξη. Στο Μόντρεαλ, ο Σένα αποσύρεται νωρίς με βλάβη. Τώρα, πρέπει να ολοκληρώσει
ο Μπέργκερ και εκείνος δεν χάνει την ευκαιρία για τη δεύτερη νίκη του με τα χρώματα της
ομάδας. Οι Γουίλιαμς ξαναγυρίζουν στην πρώτη θέση στην Γαλλία και στο Σίλβερστον, όπου
επαναλαμβάνεται το σενάριο με τους Μάνσελ, Πατρέζε. Ο Νάιτζελ θριαμβεύει και στο
Χοκενχάιμ, αλλά ο Ρικάρντο με λάθη δεν μπορεί να στερήσει από τον ?ιρτον τη δεύτερη θέση.

Ο Πατρέζε προηγείται στην Ουγγαρία, όμως ένα «τετ-α-κε» καταστρέφει την προσπάθειά του. Ο
συνάδελφός του τερματίζει δεύτερος πίσω από τον Σένα, κατακτώντας τον τίτλο. Η φωνή του
ακούγεται στον ασύρματο αλλοιωμένη, προδίνοντας τη συγκίνησή του. Το πρωτάθλημα οδηγών
έχει έρθει ξανά στην Βρετανία, για πρώτη φορά από το ?76 με τον Χαντ. Ιστορική είναι η
νίκη του Σουμάχερ στο Βέλγιο, η πρώτη Γερμανού από το ?75 με τον Μας. Τον Μίκαελ βοηθά η
απόφαση του ?ιρτον να αντιμετωπίσει τη βροχή χωρίς να αλλάξει λάστιχα, με συνέπεια οι
δέκα βαθμοί να του ξεφύγουν. Τα υδραυλικά απομακρύνουν τη διάκριση από τις Γουίλιαμς στην
Μόντσα με αδικημένο τον Πατρέζε, που χάνει μια μεγάλη επιτυχία. Η Μακλάρεν του
Βραζιλιάνου περνάει πρώτη τη γραμμή του τερματισμού, επικεφαλής των δύο Μπενετόν. Ο
Μάνσελ, στο σημαδιακό για εκείνον Εστορίλ, αφαιρεί από τον Σένα το ρεκόρ νικών σε μια
περίοδο, βλέποντας πρώτος τη σημαία για ένατη φορά. Την Σουζούκα περιμένει ο Πατρέζε για
να γιορτάσει την πρώτη νίκη της περιόδου, όταν πίσω του ο Μάνσελ εγκαταλείπει από
κινητήρα. Στον επίλογο της χρονιάς, ο Βραζιλιάνος κυνηγάει τον Νάιτζελ, θέλοντας
οπωσδήποτε να τον κερδίσει, με αποτέλεσμα να τον εμβολίσει και τα δύο μονοθέσια να
αποσυρθούν τραυματισμένα. Οι δρόμοι της Αδελαΐδας μένουν ελεύθεροι για τον Μπέργκερ, που
επικρατεί στην τελευταία εμφάνισή του με την Μακλάρεν.

Οι υπολογιστές καθορίζουν την κλίση του αυτοκινήτου στις στροφές, τη λειτουργία του
κινητήρα στο κατάλληλο πεδίο, την κατανάλωση καυσίμου και τις επιβραδύνσεις. Η εξέλιξη
είναι ευνοϊκή για τους κατασκευαστές, καθώς τους λύνει τα χέρια, όσον αφορά τις
διαπραγματεύσεις με τους πιλότους. Θεωρούν πως ο καθένας μπορεί να κερδίσει στο τιμόνι
τόσο εξελιγμένων μονοθεσίων. Ο Φρανκ φέρεται άσχημα στον πρωταθλητή του, προσπαθώντας
αρχικά να συνεργασθεί μαζί του για την επόμενη περίοδο σε τιμή ευκαιρίας. Αργότερα
γίνεται γνωστό πως έχει συμφωνήσει με τον Προστ, που επιστρέφει στη Φ1. Δηλώσεις του Σένα
πως « θα οδηγούσε αυτήν την Γουίλιαμς, ακόμη και χωρίς χρήματα», χειροτερεύουν την
κατάσταση. Θιγμένος ο Μάνσελ, από την προσπάθεια να μειωθεί η αξία του, αποφασίζει να
ασχοληθεί με τους αγώνες Indy.

ΛΕΖΑΝΤΕΣ: 4. Στα χρόνια του μεσοπολέμου οι Φον Μπράουχιτς και Καρατσιόλα, ανταγωνίζονταν
στο πριγκιπάτο με τις Μερτσέντες «W125». Το ΄61, ο μεγάλος Μος κράτησε πίσω του έως το
τέλος τις πανίσχυρες Φεράρι «156» των Φ. Χιλ και Φον Τριπς. Το '92, ο ανυπέρβλητος Σένα
νίκησε το υπερόπλο του Μάνσελ. Το Μονακό έχει πάντα το δικό του χαρακτήρα.

Η ΧΟΝΤΑ αποσύρεται το '93 εξοργισμένη από τη στάση του Ρον Ντένις, που προμηθεύεται τον
Κόσγουερθ και προσλαμβάνει ως δεύτερο οδηγό τον Μάικλ Αντρέτι, γιο του Μάριο,του οποίου
τη θέση στο τέλος της περιόδου παίρνει ο Χάκινεν. Στις Γουίλιαμς, αναπληρώνει το κενό του
Μάνσελ ο Ντέιμον Χιλ. Η Σάουμπερ, γνωστή για τη συμμετοχή της σε αγώνες αντοχής,
ετοιμάζεται να βουτήξει στα νερά της Φ1. Αίσθηση προκαλεί η είδηση της χρήσης από τους
Ελβετούς του V10 της Ίλμορ, που γίνεται γνωστό πως ανήκει κατά 25% στην Μερτσέντες. Οι
Γερμανοί επιστρέφουν έτσι στα GP για πρώτη φορά από το ?55.

Το πρωτάθλημα αρχίζει με νίκη του Προστ στο Κιαλάμι. Το αυτοκίνητο του Σένα είναι
κατώτερο από του Γάλλου, όμως βρίσκει τον τρόπο να κερδίσει στη βροχή της Βραζιλίας και
να τεθεί επικεφαλής της βαθμολογίας. Ταυτόχρονα δίνει στην Μακλάρεν την εκατοστή της
νίκη. Τα ελαστικά είναι το μεγάλο πρόβλημα των οδηγών στο Ντόνιγκτον, όπου οι καιρικές
συνθήκες ευνοούν τον ?ιρτον που παραμένει ασυναγώνιστος σε αυτές. Ο συμπατριώτης του
Μπαριτσέλο διακρίνεται με την Τζόρνταν στην άσφαλτο, αλλά στην Ίμολα πέφτει θύμα της
«Τosa» και εγκαταλείπει. Στην ίδια στροφή, ο Προστ προσπερνά τους Χιλ, Σένα και μένει
πρώτος έως τη λήξη. Με μειωμένη πρόσφυση αγωνίζεται ο Προστ στο Μοντμελό, ενώ ο Χιλ
αποσύρεται από διαρροή λαδιού. Παρά τα απρόοπτα ο Γάλλος κερδίζει, με τον Σένα να
καθυστερεί σε αλλαγή ελαστικών. ?τυχος στο Μονακό ο Αλέν, τιμωρείται με ποινή 10 δλ., για
αντικανονική εκκίνηση. Ο Σουμάχερ εντυπωσιάζει, όμως η έλλειψη τακτικής ταλαιπωρεί την
Μπενετόν, που εγκαταλείπει με βλάβη στην ανάρτηση. Ο ?ιρτον ακολουθεί και αμείβεται με
την πρώτη θέση στον κλασικό αγώνα για έκτη φορά. Το ρεκόρ του Γκρ. Χιλ στο Πριγκιπάτο
είναι πλέον παρελθόν. Όμως, ο Βραζιλιάνος εξαιτίας του εναλλάκτη ρεύματος της Μακλάρεν
δεν μαζεύει βαθμούς στο «Ζιλ Βιλνέβ». Ο Προστ παίρνει την αρχηγία του αγώνα από τον Χιλ
και μένει εκεί έως την απονομή. Είναι στην κορυφή της κατάταξης των οδηγών και ατενίζει
με αισιοδοξία τον τέταρτο τίτλο. Ο Αλέν κερδίζει και στην Γαλλία, όπου ο Ντέιμον φθάνει
στην πρώτη του «pole-position».

Εφοδιασμένος με λιγότερα καύσιμα, ο Σένα καταφέρνει να ανταγωνισθεί για λίγο τον Προστ
στο Σίλβερστον. Το σκηνικό δεν αλλάζει ούτε εκεί και ο Γάλλος κάνει την 50η του νίκη στο
θεσμό, μετά την εγκατάλειψη του Χιλ. Την ίδια κατάληξη έχει για τον Βρετανό της
Γουίλιαμς το Γερμανικό GP. Εκτιμώντας ότι δεν χρειάζεται να αλλάξει ελαστικά, τα αφήνει
να φθαρούν, με αποτέλεσμα ένα από αυτά να καταστραφεί δύο γύρους πριν τον τερματισμό.
Έτσι, ο Αλέν περνάει πρώτος και κερδίζει για τελευταία φορά στη σταδιοδρομία του. Ένα
«τετ-α-κε» του ?ιρτον δίνει την ευκαιρία στους Γερμανούς να δούν πόσο μεγάλος πιλότος
είναι. Ο Βραζιλιάνος «νικάει»19 μονοθέσια σε 28 γύρους και τελειώνει τον αγώνα τέταρτος.
Στην Ουγγαρία, είναι η σειρά του Προστ να δείξει τις ικανότητές του και ο Γάλλος σε 16
γύρους ξεπερνάει 22 αυτοκίνητα, ώσπου σπάζει η βάση της πίσω πτέρυγας, τερματίζοντας την
«επίδειξη». Ανενόχλητος ο Χιλ ανεβαίνει για πρώτη φορά στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου. Ο
γιος του Γκρέιαμ επαναλαμβάνει τον άθλο του στο Σπα και την Μόντσα, ενώ ο Αλέν περιμένει
τον επόμενο αγώνα για να εξασφαλίσει το πρωτάθλημα. Ο Σουμάχερ πραγματοποιεί ένα μόνο
«πιτ-στοπ» για αλλαγή ελαστικών και κερδίζει στο Εστορίλ εμπρός από τον Προστ. Για τον
«καθηγητή» τελειώνει η υπόθεση του τίτλου. Απομένουν δύο σιρκουί για να ολοκληρωθεί η
διοργάνωση, στα οποία επικρατεί ο Σένα. Στην Ιαπωνία, βασιλεύει στη βροχή, στην Αυστραλία
αφήνει τον Προστ να ερωτοτροπήσει με την κορυφή, ώσπου να αλλάξει ελαστικά και να γυρίσει
στην πρώτη θέση. Οι δρόμοι της Αδελαΐδας είναι σημαδιακοί για πολλούς: Για την Μακλάρεν,
που με 104 νίκες ισοφαρίζει την Φεράρι, για τον Αλέν, που κανείς δεν θα ξαναδεί
αγωνιζόμενο, για τον Σένα, που δεν θα αντικρίσει πάλι τη σημαία. Δέκα χρόνια τρομερών
αντιπαραθέσεων τελειώνουν εδώ και η Φ1 γυρίζει σελίδα.

«Έφερα το ταξί μου στον τερματισμό», συνηθίζει να λέει ο Προστ, μετά τη λήξη των αγώνων,
κουρασμένος και ο ίδιος από την έλλειψη ανταγωνισμού. Η FIA αποφασίζει την κατάργηση των
ηλεκτρονικών και των ενεργητικών αναρτήσεων. Τα νέα προκαλούν την αντίδραση του Φρανκ και
του Ρον Ντένις, που εκβιάζονται με αφαίρεση της ιδιότητας του κατασκευαστή και
υποκύπτουν. Στην Μερτσέντες ανακοινώνουν την εμπλοκή με δικό τους κινητήρα από την
επόμενη περίοδο, που θα τοποθετηθεί στις Σάουμπερ. Ο Γουίλιαμς θα έχει του χρόνου τον
Σένα στα μονοθέσια του, στην Φεράρι υπογράφουν συμβόλαιο με τον Τοντ, που έρχεται ως
διευθυντής, στην Μακλάρεν συμφωνούν με την Πεζό για κινητήρα, η Μούγκεν συνεχίζει τη
συνεργασία της με την Χόντα. O Πατρέζε, με συνεχή παρουσία από το ?77, αποφασίζει να πει
«αντίο» στους αγώνες. Παραμένει έως σήμερα ο πιλότος με τις περισσότερες συμμετοχές
(256).

ΛΕΖΑΝΤΕΣ: 5. Ίσως είναι η πρώτη φορά που ένας οδηγός κερδίζει το πρωτάθλημα με τόσο λίγο
κόπο. Όλα για τον Αλέν εξελίσσονται ομαλά, χωρίς ανταγωνισμό στην ομάδα και με τον Σένα
να στερείται ενός καλού αυτοκινήτου. Στη φωτογραφία, ο Γάλλος σε ώρα εργασίας, μέσα στο
γρηγορότερο «ταξί» στον κόσμο.

Το 1994, όλοι περιμένουν την επικράτηση των Γουίλιαμς «FW16» και ο Χιλ, απόντος του
πρωταθλητή, διατηρεί στο αυτοκίνητό του το «0». Στην Φεράρι ελπίζουν με την «412Τ» και
στην Μακλάρεν έχουν το έργο της διαδοχής του Σένα. Υπάρχει μια ευφορία σε ό,τι αφορά την
ασφάλεια, καθώς τα σασί έχουν εξελιχθεί σε «κάψουλες επιβίωσης» και ο θάνατος έχει να
επισκεφθεί το Σπορ από το ?82. Μόνο κάποιες παλιές δόξες, όπως ο Λάουντα, μένουν
σκεπτικοί. Πιστεύουν ότι πρέπει να μειωθούν οι ταχύτητες των μονοθεσίων, ιδιαίτερα τώρα
που δεν υπάρχει ηλεκτρονικό βοήθημα για να τα ελέγξει στην άσφαλτο.

Ο Σουμάχερ πηγαίνει με την Μπενετόν στο Ιντερλάγκος, ξέροντας από το χειμώνα πως έχει το
ταχύτερο μονοθέσιο. Ο Γερμανός κερδίζει τον αγώνα, ενώ ο Σένα κάνει «τετ-α-κε» μόλις
αποφασίζει να βυθίσει το πόδι του στο γκάζι και να καταδιώξει τον Μίκαελ. Στην Αΐντα, ο
Βραζιλιάνος βγάζει την Γουίλιαμς έξω από την πρώτη στροφή, ενώ ο νικητής Σουμάχερ έχει
μεγάλη διαφορά και από τον Χιλ, ώσπου ο τελευταίος να εγκαταλείψει με προβλήματα. Τα
προγνωστικά έχουν ανατραπεί και η «FW16» χρειάζεται βελτίωση. Στην Ίμολα, ο Σένα για 65η
φορά κερδίζει τις δοκιμές, ο εφιάλτης όμως αρχίζει: O Ρατσενμπέργκερ χάνει ένα κομμάτι
από την αεροτομή της Σίμτεκ πριν την καμπή «Βιλνέβ» και το αυτοκίνητο φεύγει από το
δρόμο. Η «κάψουλα επιβίωσης» αντέχει την πρόσκρουση, αλλά ο αυχένας του Αυστριακού
συντρίβεται. Ο θάνατος είναι ακαριαίος, η διαδικασία των δοκιμών «παγώνει», κανείς δεν
θέλει να πιστέψει αυτό που έχει συμβεί. Η ατμόσφαιρα είναι βαριά στην εκκίνηση του αγώνα
την Κυριακή, αλλά η Γουίλιαμς του ?ιρτον πρωτοπορεί. Περνούν λίγα λεπτά και τα μεγάφωνα
αναγγέλουν νέο ατύχημα: H «FW16» έχει χτυπήσει στην «Ταμπουρέλο» με ταχύτητα 300 χλμ.,
χωρίς ο Σένα να προλάβει να κάνει τίποτε.Τον ανασύρουν τραυματισμένο στο κεφάλι, από ένα
κομμάτι της ανάρτησης που αποκολλήθηκε, κατά την επαφή με τον τοίχο. Η κόκκινη σημαία
βγαίνει και ο αγώνας διακόπτεται προσωρινά. Δυό ώρες αργότερα ο Σουμάχερ, μουδιασμένος
στο βάθρο της απονομής, παίρνει το έπαθλο της τρίτης συνεχόμενης νίκης. Στις επτά το
απόγευμα ανακοινώνεται ο θάνατος του Σένα, τον οποίο οι γιατροί δεν μπορούν να σώσουν.
Από τότε, εκείνη η αναμέτρηση θεωρείται η πιο θλιβερή όλων των εποχών, καθώς ξεπέρασε σε
οδύνη ακόμα και τον Βελγικό αγώνα του '60.

«Αν συμβεί κάποια καταστροφή στο Μονακό, οι υπεύθυνοι για να βρουν τους ενόχους δεν έχουν
παρά να κοιταχτούν στον καθρέφτη», γράφει επιφανής δημοσιογράφος των GP. Το κείμενο είναι
προφητικό, καθώς στις δοκιμές η Σάουμπερ του Βέντλιγκερ χτυπάει στο στηθαίο μετά την
ευθεία του «Τούνελ». Ο άσος τραυματίζεται στο κεφάλι και πέφτει σε κώμα, η ζωή του
βρίσκεται σε κίνδυνο. Ακόμη μια φορά, ο Σουμάχερ ανεβαίνει κατηφής στο ψηλότερο σκαλί του
βάθρου. Τότε, εμπρός στο φόβο να χάσει τα πάντα, η FIA συνεδριάζει για να πάρει μέτρα από
τα οποία εξαρτάται η επιβίωση της Φ1. Στην Ισπανία, δεύτερος οδηγός της Γουίλιαμς
αναλαμβάνει ο Κούλτθαρντ, που αφήνει καλές εντυπώσεις. Η νίκη του Χιλ δίνει κάποιο
ενδιαφέρον στο πρωτάθλημα που συνεχίζεται στον Καναδά, όπου ο Σουμάχερ επιστρέφει στην
κορυφή. Η πεσμένη δημοτικότητα του αθλήματος αναγκάζει τους διοικούντες να καλέσουν τον
Μάνσελ, που στην Γαλλία εμφανίζεται στο κόκπιτ μιας Γουίλιαμς. Η πρώτη θέση της Μπενετόν
του Μίκαελ ανεβάζει τη διαφορά στην κατάταξη, από το δεύτερο Χιλ, στους 37 βαθμούς.

Ο Γερμανός στο Σίλβερστον κατευθύνεται προς την νίκη. Όμως, αγνοεί επιδεικτικά, με
προτροπή του Μπριατόρε, την εντολή «stop and go» των οργανωτών για αντικανονική κίνηση
στον αναγνωριστικό γύρο και εκείνοι του δείχνουν τη μαύρη σημαία. Οι διαπραγματεύσεις στα
πιτς καταλήγουν σε συμβιβαστική λύση, αλλά ο χαμένος χρόνος τον περιορίζει στη δεύτερη
θέση. Η Γουίλιαμς του Χιλ περνάει μπροστά και ο Βρετανός κερδίζει εκεί που ο πατέρας του
δεν μπόρεσε ποτέ να φορέσει το δάφνινο στεφάνι. Στο Χοκενχάιμ, οι «πέτρινες μέρες» της
Φεράρι ανήκουν στο παρελθόν, ύστερα από 58 αναμετρήσεις χωρίς νίκη. Η